Tag Archives: หลวงปู่มั่น

วันนี้ผมจะพาทุกท่านเดินทางไปตามรอยเส้นทางพระธุดงค์กรรมฐาน(หลวงปู่เสาร์ หลวงปู่มั่น) ที่จังหวัดนครพนม โดยผมจะพาไปยังวัดเกาะแก้วอัมพวัน ซึ่งตั้งอยู่ที่ อ.ธาตุพนม จ.นครพนม อยู่ห่างจากองค์พระธาตุพนมไม่ถึง 2 กิโลเมตร วัดแห่งนี้เป็นวัดในท้องถิ่น ที่ไม่มีประวัติการสร้างแน่ชัด เล่ากันแต่เพียงว่า หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล ได้เข้ามาพัฒนาและสร้างวัดขึ้นมาเมื่อราวปี พ.ศ.2473 เดิมเป็นเพียงสำนักสงฆ์ ที่เรียกกันว่า “วัดอ้อมแก้ว” ตามชื่อเจ้าของที่ดินเดิมที่ไปได้บริจาคเพื่อเป็นพื้นที่สาธารณะทางพระพุทธศาสนา และเรียกชื่อใหม่ว่า วัดเกาะแก้วอัมพวัน ในภายหลัง และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อปี พ.ศ. 2490 เมื่อราวปี พ.ศ.2486 หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เคยมาพำนักยังวัดแห่งนี้ โดยมีหลักฐานจากคำบอกเล่าของหลวงตามหาบัว ที่ได้เล่าไว้ว่า ในปี พ.ศ.2486 หลวงปู่มั่น ได้มาพำนักยังวัดเกาะแก้วอัมพวัน หลังงานฌาปนกิจหลวงปู่เสาร์ กันตสีโล ซึ่งได้อยู่พำนักระยะหนึ่ง จากนั้นหลวงตามหาบัวจึงได้ตามมารับหลวงปู่มั่นไปยังบ้านฝั่งแดง ต.ฝั่งแดง อ.ธาตุพนม เพื่อสงเคราะห์ญาติโยมที่นั่น และในครั้งนั้น หลวงปู่มั่นได้อนุเคราะห์ให้โยมทองอยู่ ได้ถ่ายภาพ เป็นภาพยืนพาดสังฆาฏิอยู่ใต้ต้นค้อ (ผมสันนิษฐานว่าจะเป็นวัดกัณตะศิลาวาส ที่หลวงปู่กินรีเคยพัฒนาไว้)  หลังจากที่หลวงปู่มั่นได้สงเคราะห์ญาติโยมที่บ้านฝั่งแดงแล้ว หลวงตามหาบัวได้พาท่านไปจำพรรษาที่ วัดป่านาคนิมิตต์ บ้านนามน ต.ตองโขป อ.โคกศรีสุพรรณ จ.สกลนคร ผมเดินทางไปยังวัดเกาะแก้วอัมพวัน(ปี 2566) พบว่ามีการปลูกสร้างเสนาสนะหลายอย่าง และอยู่ในระหว่างการก่อสร้างพระธาตุมิ่งเมือง ภายในวัดมีลานธรรม สร้างพระพุทธรูปและรูปหล่อครูบาอาจารย์ที่เกี่ยวของกับวัดแห่งนี้ไว้ ได้แก่ หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล, หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต… Read More »

  ผมได้เดินทางไปท่องเที่ยวที่เมืองเชียงใหม่ โดยมีจุดหมายสำคัญ คือการไปชมเจดีย์องค์ใหญ่ที่สุดในล้านนา ณ วัดเจดีย์หลวง ต.พระสิงห์ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ นอกจากจะเป็นโบราณสถานสำคัญกลางเมืองเชียงใหม่แล้ว สถานที่แห่งนี้ ก็เป็นอนุสรณ์สถานเกี่ยวครูบาอาจารย์ที่ผมเคารพนับถือ นั่นก็คือ หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ซึ่งท่านได้เคยจำพรรษาและเป็นเจ้าอาวาสอยู่วัดแห่งนี้ เมื่อราวปี พ.ศ.2475 วัดเจดีย์หลวง ตามตำนานว่าสร้างมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าแสนเมืองมา ในพุทธศตวรรษที่ 20 เพื่ออุทิศถวายพระเจ้ากือนาผู้เป็นพระราชบิดา แต่สร้างไม่แล้วเสร็จก็เสด็จสวรรคตไปเสียก่อน จึงมีการก่อสร้างแล้วเสร็จในสมัยพระเจ้าติโลกราช ในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 21 และมีการบูรณะในสมัยพระเมืองแก้วอีกครั้ง จนกระทั่งมีบันทึกว่าปี พ.ศ.2088 สมัยของพระนางจิระประภา ได้เกิดแผ่นดินไหวจนยอดเจดีย์พังทลาย ไม่สามารถซ่อมแซมได้ มีสภาพตามที่เห็นในปัจจุบันนี้ ศ.ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์ ได้วิเคราะห์และสันนิษฐานรูปแบบสถาปัตยกรรม จัดเป็นเจดีย์ทรงปราสาทแบบล้านนา 2ประกอบด้วยส่วนฐานเพิ่มลานประทักษิณ ประดับด้วยช้างล้อม ถัดขึ้นไปเป็นส่วนของเรือนธาตุประดับซุ้มจระนำ 3ประดิษฐานพระพุทธรูปทั้งสี่ทิศ ถัดไปเป็นชั้นหลังคาแบบเอนลาด 2 ชั้น เพื่อรับส่วนยอด ซึ่งถ้ายังสมบูรณ์จะมีลักษณะเหมือนกับเจดีย์ที่วัดเชียงมั่นที่มีขนาดเล็กกว่า จึงสามารถกำหนดอายุของเจดีย์อยู่ในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 21 ในสมัยพระเจ้าติโลกราช ในวันที่ผมเดินทางนั้น พระวิหารได้ปิดเพื่อทำการบูรณะ ผมจึงไม่ได้เข้าไปชมด้านใน แต่รู้มาว่าภายในประดิษฐานพระพุทธรูปยืนปางประทานอภัย สร้างจากสำริด ขนาบข้างด้วยพระอัครสาวก สันนิษฐานว่าสร้างมาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 20 หลังจากนั้นผมได้เข้าไปกราบสักการะในวิหารหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ซึ่งเป็นวิหารที่หลวงตามหาบัว ได้มาประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์ เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2545 เพื่อประดิษฐานรูปเหมือนและพระอัฐิธาตุของหลวงปู่มั่น ไว้เป็นที่สักการะของสาธุชน เนื่องจากเมื่อราวปี พ.ศ.2475… Read More »

https://youtu.be/kDbRjW4RMjQ วัดป่าอาจารย์มั่น ตั้งอยู่ที่บ้านแม่กอย ต.เวียง อ.พร้าว จ.เชียงใหม่ เป็นสถานที่ตั้งกุฏิและทางเดินจงกรมของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เมื่อครั้งที่ท่านได้จาริกธุดงค์มาปฏิบัติภาวนาเป็นเวลา 1 พรรษา เมื่อราวปี พ.ศ.2482 (ข้อมูลจากนิยสารสารคดี ๓ อริยสงฆ์ ฉบับพิเศษ) และวัดแห่งนี้เคยเป็นที่จำพรรษาของพระกรรมฐานลูกศิษย์หลวงปู่มั่นหลายรูป เช่น หลวงปู่แหวน สุจิณโณ, หลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม, หลวงปู่ขาว อนาลโย, หลวงปู่เจี๊ยะ  จุนโท เป็นต้น และภายหลังหลวงปู่สิมได้มาสร้างศาลาบำเพ็ญบุญไว้ 1 หลัง ทางเดินจงกรมที่เห็นในภาพคือ ทางเดินจงกรมของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ณ วัดป่าอาจารย์มั่น ลักษณะทางเดินจงกรมจะมีก้อนอิฐเก่ามากมายเรียงตลอดทาง อิฐเก่าเหล่านี้มีเรื่องราวบันทึกไว้ เมื่อครั้งที่หลวงปู่มั่นจาริกธุดงค์มาปฏิบัติภาวนา เมื่อปี พ.ศ.2482 เรื่องราวนี้เกิดขึ้นที่สำนักสงฆ์บ้านแม่กอย ปัจจุบันก็คือวัดป่าอาจารย์มั่น ที่ อ.พร้าว จ.เชียงใหม่ ในราวปี พ.ศ.2482 ขณะที่หลวงปู่มั่น บำเพ็ญภาวนาในเวลาดึกสงัด ได้ปรากฏร่างสามเณรและหญิงคนหนึ่ง เดินไปเดินมาในบริเวณที่ท่านปฏิบัติภาวนา หลวงปู่มั่นจึงได้กำหนดจิต สอบถามวิญญาณนั้น จึงได้รู้ว่าเป็นวิญญาณพี่น้องกัน ที่ไม่ไปผุดไปเกิด เนื่องจากความห่วงอาลัยที่สร้างเจดีย์ไม่แล้วเสร็จเพราะได้เสียชีวิตไปเสียก่อน ทำให้ดวงวิญญาณไม่ไปจุติและยังวนเวียนในที่แห่งนี้   หลวงปู่มั่นจึงให้โอวาทธรรมแก่ดวงวิญญาณทั้งสองว่า “การสร้างเจดีย์ สร้างเพื่อผลบุญกุศล ไม่ได้สร้างเพื่อเอาจิตผูกติดที่ก้อนอิฐไปด้วย  สิ่งที่เป็นสมบัติของเรานั่นคือบุญ ซึ่งเป็นสิ่งที่ละเอียดและสำเร็จไปแล้วจึงไม่ควรมาห่วงใยก้อนอิฐที่มีความหยาบและสุดวิสัยของพวกเธอ ถ้าเธอทั้งสอง ยินดีเฉพาะกุศลผลบุญจากการสร้างเจดีย์ ไม่เอาจิตมาแบกรับกับก้อนอิฐเหล่านี้ พวกเธอจะไปสุคติภูมิกันนานแล้ว” จากบันทึกเพิ่มเติมของอาจารย์ปฐม… Read More »

https://youtu.be/7iljCCN7x2I ตามรอยเส้นทางธุดงค์แถบภาคกลางของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ณ วัดปทุมวนาราม ที่ได้รับสมญานามว่า “วัดป่ากลางกรุง” ผมได้มีโอกาสเดินทางมาทำธุระที่กรุงเทพฯ และโดยสาร BTS มาถึงสถานนีสยาม สังเกตุเห็นวัดหนึ่ง ตั้งอยู่ท่ามกลางตึกสูงและห้างสรรพสินค้าชื่อดังคือ สยามพารากอนและเซ็นทรัลเวิลด์ จึงได้ค้นหาข้อมูลพบว่าวัดแห่งนี้ชื่อว่า “วัดปทุมวนาราม” หรือชาวบ้านเรียกว่า “วัดสระปทุม” วัดปทุมวนาราม ถ้าดูเผินๆ ก็คงเป็นวัดทั่วๆไป แต่สถานที่แห่งนี้มีเรื่องราวที่น่าสนใจอย่างมาก มีเรื่องราวที่น่าสนใจ เพราะเป็นวัดที่โปรดเกล้าสร้างโดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ เพื่อเป็นพระราชกุศลแด่สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี พระมเหสีของพระองค์ ซึ่งเริ่มสร้างในปี พ.ศ.2400 นอกจากนี้ ในอดีตนั้น หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต พ่อแม่ครูบาอาจารย์แห่งวงพระกรรมฐานสายป่า ได้มาพำนักที่วัดแห่งนี้ เมื่อครั้งธุดงค์มาแถบภาคกลาง และไปศึกษาธรรมะกับท่านเจ้าคุณอุบาลีคุณูปมาจารย์หรือหลวงปู่จันทร์ สิริจันโท ที่วัดบรมนิวาส บางตำราได้กล่าวไว้ว่า ระหว่างที่หลวงปู่มั่นมาพำนักที่วัดปทุมวนาราม ท่านได้บรรลุอริยะขั้นที่ 2 หรือที่เรียกว่า สกิทาคามีผล อีกด้วย นอกจากนี้ ที่วิหารและพระอุโบสถได้ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญที่อัญเชิญมาจากประเทศลาว เมื่อครั้งสมัยรัชกาลที่ 3 ส่งกองทัพไปตีเวียงจันทน์ปราบกบฏเจ้าอนุวงศ์ มีพระพุทธรูปสำคัญรวม 3 องค์ ประดิษฐานที่วัดปทุมวนาราม ได้แก่ ที่พระอุโบสถ ประดิษฐานพระพุทธรูปพระนามว่า “พระสายน์” หรือ พระใส ที่พระวิหารประดิษฐานพระพุทธรูปพระนามว่า “พระเสริมและพระแสน” วัดปทุมวานาราม จึงเป็นสถานที่สำคัญด้วยเรื่องราวประวัติการสร้าง เรื่องราวของประวัติศาสตร์และพุทธรูปองค์สำคัญ รวมถึงประวัติชีวิตการแสวงหาธรรมของหลวงปู่มั่น พระอริยสงฆ์ที่ได้รับความเคารพศรัทธาสูงสุดในปัจจุบันอีกด้วย ประวัติวัดปทุมวนาราม… Read More »

https://youtu.be/U6ecWAMm_kc วัดภูริทัตตถิราวาส จังหวัดสกลนคร เดิมชื่อวัดสันติวนาราม ชาวบ้านเรียกติดปากว่า วัดป่าบ้านหนองผือ ตามชื่อของหมู่บ้าน วัดแห่งนี้มีความเกี่ยวข้องและสัมพันธ์กับพระสายหลวงปู่มั่นมายาวนานและเป็นสถานที่จำพรรษาในช่วงบั้นปลายของชีวิต จึงเป็นวัดหนึ่งที่มีความสำคัญ ด้วยเพราะมีครูบาอาจารย์กรรมฐานสายหลวงปู่มั่น ต่างเดินทางมาศึกษาธรรมะกับหลวงปู่มั่นจากทั่วสาระทิศ และเป็นที่ยึดเหนี่ยวของชาวบ้านมายาวนาน วัดป่าบ้านหนองผือหรือวัดภูริทัตตถิราวาส ตั้งอยู่ที่ บ้านหนองผือ ต.นาใน อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร เป็นวัดความสำคัญมากวัดหนึ่งในสายพระป่ากรรมฐาน เริ่มแรกวัดแห่งนี้เป็นป่าดงดิบ เต็มไปด้วยสิงสาราสัตว์นานาชนิด และยังชุกชุมไปด้วยโรคไข่ป่ามาลาเรียอีกด้วย ผู้บุกเบิกมายังสถานที่แห่งนี้ ก็คือ หลวงปู่หลุย จันทสาโร ท่านได้ธุดงค์มายังแถบนี้ และปรารถนาจะสร้างที่พักสงฆ์สักแห่ง ที่ไม่ห่างไกลจากหมู่บ้านมากนัก เมื่อท่านได้ตั้งที่พักสงฆ์ชั่วคราวได้แล้ว ก็มีพระเณรเดินทางธุดงค์สัญจรผ่านมามากมาย อย่างไม่ขาดสาย จนภายหลังสถานที่แห่งนี้จึงกลายเป็นสำนักสงฆ์ถาวร และได้พัฒนาเป็นวัดโดยสมบูรณ์ โดยมีชื่อแรกว่า “วัดสันติวนาราม” จนกระทั่ง ปี พ.ศ.2488 หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต พ่อแม่ครูบาอาจารย์แห่งพระกรรมฐานสายป่า ได้มาที่บ้านหนองผือ และพำนักที่ เสนาสนะป่าบ้านห้วยแคน   หลวงปู่หลุยจึงแนะนำให้ชาวบ้านหนองผือ อาราธนาหลวงปู่มั่นมาจำพรรษาที่นี่ ชาวบ้านจึงเดินทางไปอาราธนาหลวงปู่มั่นมาจำพรรษาที่วัดป่าบ้านหนองผือ โดยครั้งนั้นมีหลวงพ่อวิริยังค์ สิรินธโรได้ตามมาอุปัฏฐากระยะหนึ่ง และหลวงปู่มั่นได้จำพรรษาที่นี่ติดต่อกัน นาน 5 ปี ตั้งแต่ ปีพ.ศ.2488 – 2492 ซึ่งเป็นสถานที่สุดท้ายในการจำพรรษาก่อนที่ท่านจะมรณภาพ ในปี พ.ศ.2492 หลวงปู่มั่นอาการอาพาธหนักมาก คณะศิษย์ได้ตามหมอมารักษา อาการก็เพียงทุเลาและหนักขึ้นไปอีก สุดท้ายหลวงปู่มั่นท่านไม่ยอมฉันยา แล้วบอกว่า “ต้นไม้ที่มันยืนต้นตายอยู่แล้ว จะเอาน้ำไปรดเท่าไหร่ มันก็ไม่เกิดใบขึ้นมาหรอก อายุขัยของเราถึงที่สุดแล้ว”… Read More »

สถานที่บรรลุธรรมอริยะแต่ละขั้น ของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต… อริยะมี 4 ขั้น ได้แก่ โสดาบัน, สกทาคามี, อนาคามีและอรหันต์… ถ้าจะกล่าวถึงหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต หลายท่านไม่ปฏิเสธถึงคุณธรรมของหลวงปู่อย่างแน่นอน ถือได้ว่าท่านเป็นพระอรหันต์แห่งยุคกึ่งพุทธกาลเลยก็ว่าได้ เพราะท่านมีลูกศิษย์มากมายที่แตกหน่อธรรมเผยแผ่คำสอนไปมากมายทั้งประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้าน การเขียนเรื่องราวรวบรวมครั้งนี้เพื่อให้เกิดสังฆานุสติ ระลึกถึงคุณพระสงฆ์ผู้เป็นเนื้อนาบุญแห่งโลก เมื่อเราเดินทางไปยังสถานที่ใดที่เกี่ยวข้องกับครูบาอาจารย์ และได้ทราบเรื่องราว จะได้เกิดความปิติ ยินดีในกุศลที่เราได้ทำต่อไป หลวงปู่มั่นได้อุปสมบทเมื่ออายุได้ 22 ปี ด้วยความอยากบวชเป็นกำลัง อีกทั้งพ่อแม่ของท่านได้อนุญาต ท่านจึงไปฝากตัวเป็นศิษย์กับหลวงปู่เสาร์ กันตสีโล แห่งวัดเลียบ จังหวัดอุบลราชธานี และได้อุปสมบทที่วัดศรีทอง ปัจจุบันคือวัดศรีอุบลรัตนาราม เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน พ.ศ.2436 โดยมีพระอริยกวี (อ่อน) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระครูสีทา ชยเสโน เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูประจักษ์อุบลคุณ (สุ่ย) เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า “ภูริทัตโต” แปลว่า “ผู้ให้ปัญญา ผู้แจกจ่ายความฉลาด” คงไม่ใช่ความบังเอิญที่ฉายาของหลวงปู่มั่น จะมีความหมายเช่นนี้ เพราะต่อมาท่านเป็นพ่อแม่ครูบาอาจารย์ที่สั่งสอนลูกศิษย์มากมาย สมกับที่ท่านเกิดมาเพื่อขับเคลื่อนพระพุทธศาสนาหลังยุคกึ่งพุทธกาลอย่างแท้จริง หนึ่งในลูกศิษย์อุปัฏฐากหลวงปู่มั่นที่ยังทรงขันธ์ในปัจจุบัน(พ.ศ.2562) คือหลวงพ่อวิริยังค์ สิรินธโร แห่งวัดธรรมมงคล กรุงเทพฯ หลังจากอุปสมบทแล้ว ท่านได้เรียนกรรมฐานกับหลวงปู่เสาร์ กันตสีโล ซึ่งหลวงปู่เสาร์ได้พาธุดงค์เลียบลำน้ำโขงข้ามไปยังประเทศลาวและกลับมาไทย ไปนมัสการพระธาตุพนมและได้ชักชวนชาวบ้านให้มาช่วยกันบูรณะพระธาตุพนมจนมีสภาพที่สะอาดเพราะถูกปล่อยทิ้งร้างจนวัชพืชขึ้นรก หลวงปู่เสาร์ได้พาหลวงปู่มั่นพำนักที่พระธาตุพนมระยะหนึ่งได้พบกับความอัศจรรย์แห่งพระธาตุพนม จนหลวงปู่เสาร์กล่าวขึ้นมาว่า ที่นี่มีพระอุรังคธาตุหรือกระดูกส่วนอกของพระพุทธเจ้าประดิษฐานไว้อยู่จริง เมื่อกลับมาที่วัดเลียบในพรรษาที่ 3 หลวงปู่มั่นได้บรรลุธรรมขั้นโสดาบัน ที่วัดเลียบ… Read More »