เมื่อเรากล่าวถึงคำว่า “สังฆทาน” ก็คงจะเป็นคำที่คุ้นเคยของเหล่าชาวพุทธทุกคนอยู่แล้ว แปลตรงตัวคือ การถวายทานแด่พระสงฆ์ ในเรื่องของสังฆทานนั้น มีประวัติความเป็นมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ซึ่งพระพุทธเจ้าได้ทรงตรัสไว้ว่า การถวายสังฆทาน ให้ผลบุญอานิสงส์มากกว่าแม้จะถวายทานดังกล่าวแก่พระพุทธองค์
คำสอนนี้มีปรากฏใน พระไตรปิฎกเล่มที่ 14 พระสุตตันตปิฎก เล่ม 6 มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ วิภังควรรค ทักขิณาวิภังคสูตร ซึ่งมีเนื้อหาโดยย่อดังนี้
ในสมัยพุทธกาล ครั้งหนึ่งพระพุทธองค์ทรงประทับอยู่ ณ วัดนิโครธาราม กรุงกบิลพัสดุ์ พระนางมหาปชาบดีโคตมี พระมาตุจฉาของพระพุทธเจ้า ได้เกิดศรัทธาแรงกล้า ได้ทรงทอจีวรด้วยพระองค์เองเพื่อนำมาถวายแก่พระพุทธเจ้าโดยเฉพาะเจาะจง แต่พระพุทธองค์ทรงได้ปฏิเสธที่จะรับถวายผ้าจีวรดังกล่าว โดยได้ตรัสให้พระนางมหาปชาบดีโคตมีนำผ้าดังกล่าวไปถวายแก่กองกลางคณะสงฆ์ เพราะทรงเห็นว่าการถวายผ้าเป็นสังฆทานจักได้อานิสงส์มากกว่า แม้จะถวายแก่พระพุทธเจ้าผู้เป็นพระบรมศาสดาก็ตาม (การถวายหรือให้ทานแก่พระพุทธเจ้า พระภิกษุหรือบุคคลทั่วไป ทรงจัดเป็นปาฏิปุคลิกทาน) อีกทั้งการถวายเป็นสังฆทานนั้นย่อมถือว่าเป็นการบูชาพระพุทธองค์ผู้ทรงเป็นประมุขแห่งพระสงฆ์ทั้งปวงด้วย
ด้วยเหตุผลดังกล่าวข้างต้น เป็นผลให้การถวายสังฆทานเป็นที่นิยมของชาวพุทธเป็นอย่างมากเนื่องจากจะเป็นการทำบุญที่ได้อานิสงส์มาก แต่ชาวพุทธโดยทั่วไปนั้น ยังเข้าใจคลาดเคลื่อนเกี่ยวกับการทำบุญลักษณะนี้ โดยเข้าใจผิดว่าการทำบุญ จะต้องซื้อถังสีเหลืองและมีสิ่งของจำเป็นในถังนั้น แล้วนำไปถวายแด่พระสงฆ์
แต่ความเป็นจริงแล้ว ไม่ว่าเราจะถวายสิ่งใดๆแด่สงฆ์ (คณะสงฆ์) ก็ล้วนเป็นการถวายสังฆทานทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็น การถวายภัตตาหารเพลแด่คณะสงฆ์ การถวายผ้าป่า การถวายกฐิน การสร้างวิหารทาน การสร้างโบสถ์ หรือแม้กระทั่ง หลอดไฟเพียง 1 หลอด แต่เราได้ถวายให้กับทางวัดก็ล้วนเป็นสังฆทานทั้งสิ้น
เพราะฉะนั้นแล้วก่อนการซื้อสิ่งของใดๆถวายแด่คณะสงฆ์ ควรที่จะพิจารณาว่าสิ่งของเหล่านั้นมีความจำเป็นที่ต้องใช้หรือไม่เป็นสำคัญ ส่วนท่านที่นิยมซื้อถังสังฆทานก็ไม่ใช่เรื่องที่ผิดอะไร เพราะก็สามารถที่จะนำไปทำบุญเป็นสังฆทานได้เช่นกัน แต่ต้องเลือกกันระดับหนึ่ง ไม่ว่าจะเรื่องคุณภาพ วันหมดอายุ และความจำเป็น ถ้าเราจะซื้อสิ่งของแล้วรวมๆใส่ถุง ก็สามารถทำได้ และสิ่งที่จำเป็นควรประกอบด้วยสิ่งของดังนี้
1. เครื่องทำความสะอาดต่าง ๆ ได้แก่ สบู่ (จะเป็นสบู่เหลวหรือก้อนก็ได้) แชมพู ยาสีฟัน แปรงสีฟัน ขันสรงน้ำ เป็นต้น ซึ่งสิ่งของประเภทนี้จะมีอายุการเก็บรักษาที่นาน และมีความจำเป็นที่ต้องนำมาใช้อย่างแน่นอน
2. ใบมีดโกน มีไว้สำหรับโกนศรีษะ
3. ผ้าอาบน้ำฝน ผ้าเช็ดตัว
4. ยาสามัญทั่วไป
5. อุปกรณ์ ถ้วย ชาม จาน ช้อน ต่างๆ
และอื่นๆ ที่ท่านเห็นว่าเหมาะสม ขอให้ใช้หลักเกณฑ์ ตามที่บอกไว้ข้างต้นคือ มีคุณภาพ มีความจำเป็น ซึ่งสิ่งที่แนะนำข้างต้นนั้นก็มีความจำเป็นแก่พระสงฆ์โดยส่วนใหญ่ ถ้าพระสงฆ์ท่านใดมีความจำเป็นก็จะสามารถนำไปใช้ได้ และที่สำคัญมีอายุการเก็บรักษาที่นานพอสมควร
ถ้าท่านมีเวลาเพียงพอก็ขอแนะนำให้เลือกซื้อสินค้าเป็นอย่างๆแล้วนำมารวมกันก็จะดีที่สุด แต่ถ้าเราไม่มีเวลามากพอในการเลือกหาสินค้า และต้องการซื้อถังสังฆทานแบบสำเร็จรูป ก็ควรสอบถามร้านค้า หรือตรวจสินค้าในถังให้ดีนะครับ
และปัจจุบันเราก็สามารถซื้อชุดสังฆทานบนอินเตอร์เน็ตได้สะดวกยิ่งขึ้น มาส่งถึงบ้าน และเก็บเงินที่บ้าน นอกจากจะสะดวกแล้ว ยังประหยัดค่าใช้จ่ายในการเดินทางอีกด้วย
ท่านสามารถเลือกซื้อชุดสังฆทานราคาประหยัด และมีคุณภาพได้ที่ Link ด้านล่าง