ตามหาวัดพระงามในอยุธยา จากนิราศนครสวรรค์ ซึ่งกรมพระยาดำรงราชานุภาพสันนิษฐานว่า “พระศรีมโหสถแต่งเมื่อครั้งโดยเสด็จสมเด็จพระนารายณ์ฯ จากรุงศรีอยุธยาไปรับช้างเผือกที่นครสวรรค์ พ.ศ. ๒๒๐๑”
การตามรอยหาวัดพระงามครั้งนี้ เป็นการจุดประเด็นโดยอัฐพงษ์ บุญสร้าง แอดมินกลุ่ม Facebook “ประวัติศาสตร์หลังเที่ยงคืน” จึงได้นำเนื้อความนิราศนครสวรรค์มาประกอบแผนที่มณฑล พ.ศ.๒๔๕๘ เพื่อประมวลผลเส้นทางตามลุ่มน้ำโพธิ์สามต้น
จนได้ข้อสันนิษฐานนี้ว่า วัดที่ปรากฏให้เห็นพระพุทธรูปงามที่พรรณาไว้ในนิราศและติดริมน้ำ มองเห็นได้ชัดเจน น่าจะเป็นวัดท่ายักษ์(วัดพยัคฆ์) ซึ่งเป็นวัดร้างที่เหลือซุ้มพระยืนโดดเด่นให้เห็นถึงในปัจจุบันนี้
จุดเริ่มต้นในการเดินทางคือเพนียดคล้องช้าง วิ่งไปตามลำน้ำโพธิ์สามต้น ผ่านบ้านไทยใหญ่ ถึงวัดพระงาม หลังจากผ่านวัดพระงาม ไปถึงเกาะราชเทพีและวัดป่าใน เป็นจุดสุดท้ายในการเดินทางตามรอย ซึ่งเป็นไปตามบริบทในนิราศและสอดคล้องกับแผนที่มณฑลดังกล่าว
*****
เนื้อความ นิราศนครสวรรค์(บางส่วน)
….๏ ลุถึงพะเนียดช้าง สาวสรรค์
เอาแต่ตัวตรูมัน โอบอ้อม
นำมาสู่ซองกรร กงเขื่อน ขันนา
เสด็จออกเอาพลล้อม ลากเข้าโรงรมย์ ฯ
๏ ดลบ้านไทยใหญ่น้ำ นองชล เชี่ยวแฮ
ยลย่อมพานิชสน เสียดซ้อง
คิดครวญร่ำจวนจน ใจเดือด แดนา
กี่เมื่อเลยจะหล้อง ลาดเข้าคืนเวียง ฯ
๏ วัดพระงามเงื่อนเพี้ยง แมนสรรค์
งามรูปปฏิมาพรรณ รุ่งเร้า
ถวายวันทนอัน ปราโมช แล้วแฮ
ขอจงพลันคืนเข้า สู่บ้านเมืองหลวง ฯ
๏ ไคลคลานาเวศใกล้ ทรายมี มากนา
เกาะราชเทพีศรี ชื่อไซร้
ถนัดกลเทพี เพ็ญภาคย์ งามแฮ
มาเพื่อโลมลวงให้ หน่วงหน้านานถึง ฯ
๏ สัดจรเลอทุ่งถ้อง ทางไป เปล่าแฮ
เห็นแต่แฝกแขมใบ ค่าค้อม
ราตรีสว่างแสงใส โสภาคย เดือนนา
ลมระรวยชวยอ้อม โอบเนื้อเสียวสมร ฯ
๏ ลุบางลาง น้ำเชี่ยว ใจหมาง
เจ็บจรเทินมรกลาง สวาทช้ำ
บางลางบเห็นลาง ใดหนึ่ง เลยนา
สิจะคืนพลันช้ำ ใคร่รู้โดยถวิล ฯ
๏ เยียมาดลด่านด้าว แดนไพร
วังซื่อแสงกแสงใจ ขุ่นขั้ง
นึกวังราชมีใน นัคเรศ พูนแฮ
ราเมศมานฤมิตตั้ง แต่งไว้เป็นเฉลิม ฯ
๏ ถึงตำบลบ้านป่า ในนาม
บ้านนอกดูมูมมาม หม่นเศร้า
เรือนรกห่อนฤๅงาม สักหยาด
เป็นคอกโคควายเข้า เปลือกปล้อมลอมฟาง ฯ
๏ ปากน้ำพระสพซึ้ง สัญญา
ถึงจะรีบจวนเวลา ค่ำคลุ้ม
พระสพแต่บูรพา มาอยู่ ไซร้นา
ขอเดชพระมาคุ้ม โทษแท้จงเกษม ฯ….
*****
การตามรอยครั้งนี้ จึงได้ข้อสันนิษฐานถึงวัดพระงามในนิราศนครสวรรค์ว่า น่าจะเป็นวัดท่ายักษ์(วัดพยัคฆ์) นั่นเอง
ข้อมูลทั้งหมดดังกล่าวข้างต้น เป็นการสันนิษฐานจากข้อมูลในนิราศเทียบกับแผนที่มณฑล ปี ๒๔๕๘ ซึ่งเป็นไปตามบริบทการสันนิษฐาน ทั้งนี้ไม่ใช่เป็นการสรุปว่าวัดใดจะเป็นวัดพระงามตามนิราศนครสวรรค์ จึงขอให้เป็นประเด็นเปิดกว้าง รับความคิดเห็น เพื่อการเดินทางตามรอยค้นหาข้อมูลต่อไปในอนาคต
แอดมินตั้ม #FAITHTHAISTORY
ช่องทางการติดตาม
ติดตามเรื่องราวผ่าน Facebook เพจภารกิจเที่ยววัด ได้ที่ www.facebook.com/faith108
หรือติดตามช่อง YouTube Channel FaithThaiStory ได้ที่ www.youtube.com/FaithThaiStory
แบ่งปันเรื่องราวการท่องเที่ยววัดที่กลุ่ม